Cezayir, İspanya’ya gaz tedariki konusunda güvence veriyor
Cezayir makamları, Avrupa’ya Fas üzerinden gaz tedarikini durdurmasına rağmen, İspanya’nın gaz arzının güvence altında olduğunu ifade ediyor.
Cezayir milli petrol şirketi Sonatrach, 2018 yazında İspanya’ya yıllık 9 milyar metreküp gaz tedarik sözleşmesini 10 yıllığına yenileyerek 2028’e kadar gaz tedariki güvencesini verdi. Sonatrach ayrıca 2019 yılında da Portekiz’e yıllık 3 milyar metreküp gaz tedarik sözleşmesini de yeniledi.
İlki 1996’da hizmete giren “Mağrip-Avrupa” boru hattı diğeri de “Medgaz” olmak üzere iki hat ile gaz sağlayan Cezayir, 31 Ekim’de Fas üzerinden geçen “Mağrip-Avrupa” boru hattıyla İspanya’ya doğal gaz tedarik edilmesini öngören sözleşmenin yenilenmemesi yönünde karar aldı.
Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun, 31 Ekim 2011’de Cezayir milli petrol şirketi Sonatrach ile Fas Elektrik ve Su Kurumu arasında imzalanan sözleşmenin yenilenmemesi yönünde talimat verdi.
Cumhurbaşkanlığından yapılan yazılı açıklamada, “Cezayir’in birliğini zedeleyen saldırgan davranışlarının göz önüne alınarak Tebbun’un, Fas’taki söz konusu kurumla ticari ilişkinin kesilmesi ve İspanya’ya doğal gaz tedarik edilmesini öngören sözleşmenin yenilenmemesi talimatı verdiği” kaydedildi.
– “MAĞRİP – AVRUPA” VE “MEDGAZ” BORU HATLARI
Cezayir, durdurma kararından önce İspanya’ya gaz tedarikini Fas toprakları üzerinden İber Yarımadası’nın güneyine (İspanya ve Portekiz) ulaşan “Mağrip-Avrupa” boru hattı üzerinden gerçekleştiriyordu.
Fas ise bu boru hattından geçiş hakkı olarak gelir elde etmesinin yanı sıra yıllık doğal gaz tedarikinden faydalanıyordu.
2011 yılında hizmete açılan ikinci hat “Medgaz” ise Cezayir’in “Beni Saf” kasabasından İspanya’nın Almeria kentine doğrudan bağlanıyor ve yılda 8 milyar metreküp taşıma kapasitesi bulunuyor.
– CEZAYİR’DEN İSPANYA’YA GAZ TEDARİKİ KONUSUNDA GÜVENCE
Cezayir makamları, Fas ile 24 Ağustos’ta diplomatik temasını kesme kararı aldığını duyurmasından 3 gün sonra ülkenin Enerji Bakanlığı, “Medgaz” boru hattı aracılığıyla İspanya’ya gerekli miktarda gaz tedarikini garanti edeceğini duyurdu.
Milli petrol şirketi Sonatrach eski CEO’su ve eski Enerji Bakanı Abdulmecid Attar birkaç gün önce yerel basında yer alan açıklamasında, Cezayir’in teknik açıdan yıllık taşıma kapasitesi 10,5 milyar metreküpe kadar ulaşan “Medgaz” boru hattı ve sıvılaştırılmış gaz tankerleri üzerinden tüm teslimatları karşılayabileceğini aktardı.
Askıya alınan “Mağrip-Avrupa” boru hattının yıllık taşıma kapasitesinin 13 milyar metreküpe ulaştığına işaret eden Attar, ancak yıllardır aktif şekilde kullanılan miktarın 6 milyar metreküpü geçmediğini belirtti.
Attar, Sonatrach şirketine, piyasadaki diğer rakip tedarikçiler karşısında İspanya ve Portekiz pazarını korumak için bu durumu uygun şekilde yönetmeye yönelik kısa ve uzun vadede mücadele çağrısında bulundu.
Cezayir resmi ajansı APS’nin ismini vermediği bir kaynağa dayandırdığı habere göre de “Medgaz” boru hattının yıllık kapasitesini 16 milyar metreküpe çıkarılmasına ilişkin çalışmaları tamamladı.
– “CEZAYİR, İSPANYA VE PORTEKİZ’İN ARZINI GARANTİ EDEBİLİR”
Sonatrach eski personeli ve akaryakıt uzmanı Murad Berur, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “Mevcut verilere göre, Cezayir Fas üzerinden geçiş yapmadan İspanya ve Portekiz’in arzını garanti edebilir.” dedi.
Şirketin birkaç CEO’suna danışmanlık yapan Berur, Cezayir’in Fas tarafından gelebilecek muhtemel saldırgan eylemler karşısında hamle yaparak ilerlediğini aktardı.
Berur, Cezayir’in Sonatrach aracılığıyla, Medgaz’ı destekleyen, Cezayir ve Fas sınırındaki “Mağrip-Avrupa” boru hattından başlayıp Medgaz’ın menşei olduğu Beni Saf’tan 297 kilometrelik bir mesafeye uzanan bir boru hattı projesini hayata geçirdiğini söyledi.
Sonatrach’ın bu projeye ek olarak Cezayir-İspanya arasındaki “Medgaz” boru hattının nakil kapasitesini 8 milyar metreküpten 10,7 milyara çıkarabilmek için yatırımlar yaptığını aktaran Berur, mevcut durumu şöyle değerlendirdi:
“Cezayir, müşterilerine karşı sorumluk duygusuyla hareket etti. Eğer Fas ile boru hattı sözleşmesini yenileseydi ve iki ülke arasındaki ilişkiler bozulsaydı, gerilim tırmansaydı ne olacaktı? Fas’tan geçen boru hattı üzerinden tedarik işlemi duracaktı.”