İş yerleri ve ticarethanelerde yüzde 200’ü aşan güç artırımları iş yeri sahiplerini kış devrinde zorlarken, ticari gayrimenkullerde de kendini gösteren yüksek kira artırımları için sınırlama isteniyor. Fahiş fiyat artışları nedeni ile güç faturası da yüksek olan iş yerlerinin ve esnafın problem yaşadığını kaydeden Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu Lideri Bendevi Palandöken, “Kira en büyük maliyet. İş yapan dükkanı mal sahibi bıktırıyor, çık diyor. Pandemi sürecinde yaşanan kayıplar nedeni ile iş yeri kiraları yüzde 25 ile sonlandırılsın. Girdi maliyetlerinin en değerli kalemi kira, ikincisi doğalgaz ve elektrik faturaları. 3-4 katlık artışlarla bunlarda çok astronomik sayılara ulaşıldı” dedi.
Bendevi Palandöken
YA ARTIRIM YA TAHLİYE
Bendevi Palandöken, iş yerlerinin büyük masraflarla açıldığını ve daha sonra kira artışlarının bu yatırımları zora soktuğunu kaydetti. “Yaptığınız iş fırıncılıksa, kuaförlükse, bakkallıksa en az 300-500 bin TL demirbaş alıyorsunuz. Bir-iki yıl oraya müşteri çekmek için gayret ediyorsunuz sonra geliyor mal sahibi ya kirayı artır diyor ya çık diyor. Çık dediğinde kirayı artırmak zorunda kalıyorlar” sözlerini kullanan Palandöken, burada yapılacak bir sınırlamanın enflasyonla çabaya de katkı sağlayacağını aktardı. Geçen günlerde Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın aldığı kararı da hatırlatan Palandöken, “MEB kamuya ilişkin okullarda kirayı yüzde 25 ile sınırlanırdı, çok yeterli oldu. Bu mahallî idarelere ve vakıflara da yayılabilir” dedi.
Enflasyon kadar artış
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren karar ile 11 Haziran 2022 ile 1 Temmuz 2023 tarihleri ortasında yenilenen mukavelelerde, kiralara yüzde 25’in üzerinde artış yapılamayacağı belirtilmişti. Burada düzenlemenin kapsamı yalnızca konut gayeli kullanılan gayrimenkullerle sonlu tutulurken, ticari gayrimenkuller ve iş yerlerinde kira artışı hâlâ enflasyon üzerinden gerçekleştiriliyor.
Yüzde 20 stopaj baskı yaratıyor
İş yeri kiralarında yüzde 20’lik bir stopaj yükünün de olduğunu ve burada indirime gidilebileceğini aktaran Bendevi Palandöken, şöyle devam etti: “Mal sahibi de iş yerinden aldığı kiranın vergisini yatırıyor, ikili vergilendirme oluyor. 10 bin TL’ye tuttuğunuz dükkan 12 bin TL’ye geliyor. Pandemi periyodunda stopaj yüzde 10’a indirilmişti sonra tekrar yüzde 20’ye çıktı. Yine indirilebilir. İş yerlerinde de 3-4 kattan daha fazla arttı kiralar.”